Lisanssız Güneş Enerjisi Başvuru Aşamaları

Her enerji yatırımında olduğu gibi, çatılara güneş enerjisi kurulumunda da yatırımcının en çok gözünü korkutan konulardan biri, bürokratik aşamalardır. Hala karmaşık olmasına karşın, önceki yıllara göre ülkemizde bu aşamalarda ciddi kolaylıklar sağlanmıştır. Bu yazımızda, lisanssız güneş enerjisi kurulumunda izlenecek adımlar, istenen şartlar ve tahmini süreler anlatılmıştır.

Öncelikli olarak söylememiz gereken, yazının içeriğinin temel kaynağı, 12 Mayıs 2019 yılında yayınlanmış olan lisanssız elektrik üretim yönetmeliğidir. Bu yönetmelik ile, zeminler dışında, evlerin, endüstriyel tesislerin ve kamu binalarının çatılarına 5 Mw’a kadar, lisanssız ve şirket kurma zorunluluğu olmadan güneş enerjisi santrali kurma hakkı tanınmıştır. Burada amaç, gelişmiş ülkelerde olduğu gibi dağıtık enerji modelini benimsemektir. Dağıtık enerji modelini biraz daha açacak olursak; enerjinin tüketileceği yerde üretilmesi ve taşınmadan kaynaklanan kayıp/kaçağın ve maliyetlerin önüne geçilmesidir. Bununla birlikte, atıl durumdaki çatılarda güneş enerjisinde elektrik üretilmesi ile yenilenebilir enerjinin toplamdaki payı artırılmaktadır.

Başvuru amaçlarının dayandığı yönetmeliği ve genel amacı da anladıktan sonra şimdi gelelim başvuru aşamalarına.

1. Santralin kapasitesine karar verilmesi

Çatının fiziki durumu, proje lokasyonu ve sözleşme kurulu gücü gibi parametreler incelendikten sonra, yatırımcı ve EPC firma ile birlikte santral kapasitesine karar verilir. Burada kapasiteyi limitleyen faktör, sözleşme kurulu gücü ve trafodaki açıktır. Yatırımcı, sözleşme kurulu gücü kadar çatı GES başvurusu yapabilmektedir. Trafoda açık var ve yatırımcı TEDAŞ’a ait bir trafoyu kullanıyor ise trafo kapasitesinin %10 kadar başvuru yapılabilmektedir.

2. Dağıtım Şirketine Başvuru

Ges yatırımı yapılmaya karar verildikten sonra ilk başvuru aboneliğin bağlı olduğu dağıtım şirketine ya da tesis bir OSB içerisinde ise OSB yönetimine yapılmaktadır. Dağıtım şirketleri ya da OSB’ler tüm ay boyunca başvuruları kabul etmekte ve bir sonraki ayın 15. gününden itibaren, 3 gün içinde tamamlanmak üzere eksik evrak bildirimi yayınlamakta veya onay vermektedirler. Buna göre başvurudan maksimum 45 gün sonra, bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu alınabilmektedir.

3. Bağlantı anlaşmasına çağrı mektubun alınmasından sonra, TEDAŞ proje onayları için belgelerin hazırlanarak sunulması için 90 gün, onaylanıp tamamlanması için ise 180 gün sınırı konmuştur.

Bu aşamada gerekli olan evraklar ise;

•             Belediyelerden ve İl Özel İdaresinden alınacak ve imar açısından GES kurulmasına uygundur yazısı,

•             Üniversite onaylı statik proje,

•             Seçilen ekipmanların (panel, evirici ve pano) teknik özelliklerinin ve adetlerinin yer aldığı tek hat şeması

4. Proje onaylarından sonra, bağlantı anlaşmasının yapılması için tanınan süre 30 gündür. Bağlantı anlaşması yapıldıktan sonra ise, tesis kurulumun yapılıp kabullerin tamamlanması için verilen azami süre Alçak Gerilim aboneleri için 1, Orta Gerilim aboneleri için ise 2 yıldır.

5. Bağlantı anlaşması yapıldıktan sonra, tesis kurulum aşamasına geçilir. Tesisin kurulup devreye alınmasından sonra ise dağıtım şirketine başvuru yapılarak kabule hazır tutanağı alınır. Sonrasında, TEDAŞ Kabul onayı ile birlikte dağıtım şirketi ile sistem kullanım anlaşması imzalanır ve süreç sonlanır.