Çatı GES Sistemleri On Grid ve Off Grid Sistemlerin Karşılaştırılması
Bu gün sizlere On Grid ve Off Grid sistemlerin karşılaştırılmasından bahsedeceğiz.
“Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği” https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/05/20190512-1.htm sayesinde, çatılara veya cephelere kurulacak olan güneş panelleri ile elektrik üretilmesinin önü açılmış oldu. Bu noktada amaçlanan, dağıtık enerji modelidir. Daha açık tabirle enerjinin tüketildiği yerde üretilmesidir. Böylelikle atıl durumdaki çatılar değerlendirilmektedir. Ayrıca, santrallerde üretilen elektriğin taşınması sırasında oluşan kayıp/kaçakların önüne geçilmektedir.
Bu yazının amacı, yönetmeliğin farklı ihtiyaçlardaki yatırımcılara tanıdığı hakların daha net açıklanmasıdır.
On-Grid (Şebeke Bağlantılı) Sistemler
Proje ve danışmanlık sayfamızda, çatılara kurulacak güneş enerjisi sistemlerinde trafo kapasitesinin kısıtlayıcı durumlarından bahsedilmektedir. Buna göre, “Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliği” 5/1/C maddesine göre; 5 Mw kapasiteye kadar çatı veya cepheye güneş panelleri konulacaktir. Üretilen eletrik önce öz tületim için sonraında kalan ihtiyaç fazlası elektrik, dağıtım şirketinin size uyguladığı birim enerji satış bedeli üzerinden, 10 yıl süre ile satın alınacaktır. Mesken abonelerinde ise sınırlama 10 kW’dır.
Ancak, burada getirilen kısıtlamalar sözleşme kurulu gücü ve trafo kapasitesidir. Yatırımcı ancak sözleşme kurulu gücü kadar bir sistem kurabilir. İkinci olarak; eğer dağıtım şirketinin trafosu kullanılıyorsa, trafo gücünün ancak %10 kapasitesi kadar bir sistemin kurulmasına izin verilecektir.
Örneğin; 1000 kVA trafo kapasitesinde dağıtım şirketi trafosundan enerji alan bir tesis ancak %10 kapasite kadar, yani 100 kW bir lisanssız enerji tesisi kurabilir.
On Grid ( Şebeke bağlantılı ) sistemler sayesinde yatırımcılar;
• Aylık tükettikleri enerjiden, ürettikleri enerji düşülerek kalan miktar kadarını ödeyeceklerdir.
• Çift yönlü sayaç ile veriş ve çekiş yönündeki enerji aylık olarak belirlenecek; üretim fazlası olması durumunda ise, tüketimden kalan kısım dağıtım şirketi tarafından aynı fiyattan satın alınacaktır.
• Üretimin tüketime eşit veya daha fazla olduğu durumlarda, dağıtım bedelinin yarısı alınacaktır.
Off-Grid (Şebekeden Bağımsız) Sistemler
Bir diğer uygulama yöntemi olarak; tüketimin üretimden fazla olduğu tesislerde, çatılara şebekeden bağımsız güneş enerjisi sistemleri kurulmasıdır. Buradaki temel fark ise, şebekeden bağımsız tesislerde 5 MW üst limiti ve trafo sınırlaması olmamasıdır. Şebeke bağlantılı sistemler ile benzer şekilde, üretilen elektrik öz tüketime harcanız ancak fazlası şebekeye tekrar satılmaz. Kısacası, üretilen enerjinin tamamı tüketilir. Üretim fazlası sisteme tekrar satılmayacağı için bağlantı anlaşması yapılır ancak yine şebeke bağlantılı sistemlerden farklı olarka, sistem kullanım anlaşmasına gerek duyulmaz. Özetle Off- Grid sistemlerde;
• 5MW ve trafo sınırlamaları yoktur. Sözleşme kurulu gücü kadar bir tesis kurulabilir.
• Başvuru ve onay prosedürleri daha kısadır.
• Üretilen enerji öz tüketim harcanır. Üretilenden fazlasına ihtiyaç duyulması halinde, gereken enerji şebekeden sağlanır.
• Ek olarak, meskenlerde kullanılacak off-grid sistemleri için inverter çıkışına akü veya batarya konularak elektriğin depolanması ve gerektiğinde kullanılması sağlanır.
On Grid ( Şebeke bağlantılı ) sistemler sayesinde yatırımcılar;
• Aylık tükettikleri enerjiden, ürettikleri enerji düşülerek kalan miktar kadarını ödeyeceklerdir.
• Çift yönlü sayaç ile veriş ve çekiş yönündeki enerji aylık olarak belirlenecek; üretim fazlası olması durumunda ise, tüketimden kalan kısım dağıtım şirketi tarafından aynı fiyattan satın alınacaktır.
• Üretimin tüketime eşit veya daha fazla olduğu durumlarda, dağıtım bedelinin yarısı alınacaktır.
Sonuç olarak, yatırımcının elektrik tüketim miktarları, sözleşme kurulu gücü, bağlı olduğu trafo kapasitesi yukarıda açıklanan sistemlerin seçiminde bakılması gereken kriterlerdir.
